XE XÍCH LÔ – Phương tiện yêu thích nhất của khách nước ngoài khi đến Việt Nam

đoạn phim giới thiệu, sự bổ sung theo chu kỳ là một công cụ nổi tiếng của các nước Đông Nam Á nói chung và Việt Nam nói riêng. Cho đến thời điểm hiện tại, xích lô hay xe xích lô vẫn được du khách nước ngoài đặc biệt yêu thích khi đến Việt Nam. Hãy cùng tìm hiểu về các chu kỳ này.

Xích lô là gì?

Xích lô, nó được gọi bằng tiếng Pháp xe xích lô. Nó là phương tiện có bộ phận cấp điện đặt phía sau đẩy bộ phận chở người về phía trước để di chuyển. Bộ phận cung cấp động lực ở đây có thể là sức người (xe xích lô xích lô) hoặc động cơ (xe xích lô máy). Điều này hoàn toàn trái ngược với buggy. Hiện nay số lượng xe xích lô không nhiều, chủ yếu bạn sẽ gặp ở các thành phố lớn, tập trung đông đúc như khi bạn đi du lịch Hà Nội, du lịch Sài Gòn hay du lịch Huế.

Trước khi bạn tìm hiểu thêm về xích lô, tôi muốn bạn biết một vài điều về công cụ của xích lô, đó là một chiếc xe kéo tay hay vẫn được gọi là xe kéo.

Xe kéo tay ở Việt Nam xưa

Trước hết, xe kéo tay hoặc xe kéo cũ ban đầu được gọi là “Jinriekishaw” có nghĩa là xe kéo người. Có nhiều giả thuyết khác nhau về người đã phát minh ra nó đầu tiên. Có nguồn tin cho rằng chiếc xe kéo được chế tạo bởi một ông già Nhật Bản bị liệt một chân vào khoảng năm 1868. Một giả thuyết khác cho rằng Akika Daicouke từ Tokyo đã chế tạo nó vào năm 1870. Một giả thuyết khác đã được báo cáo. Người Anh báo cáo rằng một mục sư người Mỹ tên là Goble đã xây dựng nó vào năm 1867. Dù lý thuyết là gì đi nữa, một thời gian ngắn sau đó, khoảng 42.000 rika đã được lưu hành ở Tokyo.

Việc phát minh ra xe kéo là một cuộc cách mạng về giao thông lúc bấy giờ. Vài năm sau nó du nhập vào Trung Quốc, bán đảo Đông Dương và Malaysia và được người dân bản địa các nước này yêu thích. Kể từ khi xe kéo ra đời, người nghèo có nhiều việc làm hơn và xe kéo từ thành phố về nông thôn. Theo thời gian, xe đầu kéo được cải tiến về kết cấu như bánh xe bọc cao su, lò xo giữa tay lái và yên xe, trang trí cho sang trọng hơn…

Vào thời điểm đó, xe kéo như một phương tiện giao thông phổ biến phục vụ cả tầng lớp quý tộc và người nghèo.

Xe đạp bằng xe đạp

Khi xe kéo tay trở nên phổ biến, vào khoảng năm 1934, các phương tiện vận chuyển đã gia tăng. Đó là sự xuất hiện của xe đạp ở Sài Gòn, và số lượng xe tăng nhanh vào khoảng năm 1939. Ở Hà Nội, xe đạp thồ chưa phổ biến. Đạp xe đạp từ Nam Vang (Phnong Penh, Campuchia) về Sài Gòn. Chiếc xích lô do một người Pháp tên là P.Coupeaid chế tạo và là chiếc đầu tiên chạy ở thủ đô Campuchia.

Có lẽ đạp xích lô là sự tổng hòa về cơ học vận chuyển giữa xe kéo và xe đạp. Xe đạp có 3 bánh, hai bánh trước và một bánh sau. Vị trí 3 bánh xe tạo điểm tựa vững chắc trên mặt đất khi di chuyển. Hai bánh trước có chức năng giữ trọng lượng của hành khách xuống và điều khiển xe dễ dàng khi rẽ trái hoặc rẽ phải. Với việc ứng dụng công nghệ xe đạp đã góp phần rất nhiều trong việc tiết kiệm năng lượng sử dụng xe đạp cũng như tăng tốc độ của xe. Về cơ chế truyền động, bàn đạp xích lô được thiết kế như kiểu xe đạp với hai vành răng và xích, giữa các vành bánh có ổ bi. Với những kỹ thuật mới này, chu kỳ bỏ qua mặt bên của xe kéo và sử dụng ít lực hơn.

Những ngày đầu tham gia giao thông, khách sợ nguy hiểm vì phải ngồi chồm tới trước mọi hiểm nguy. Sau này người ta ưa chuộng hơn vì tính an toàn và xe chở được 2 người cùng hành lý. Vòng quay không ồn ào như các phương tiện cơ giới khác, giữ môi trường trong lành so với xe ngựa cùng thời. Chiếc xe được phổ biến rộng rãi và lan rộng ra các tỉnh phía Bắc. Người Việt dùng xích lô nhiều hơn xích lô vì với chiếc xích lô kéo người công nhân đứng phía trước, hành khách phải chứng kiến ​​bao nhiêu vất vả. Với những chiếc xích lô, những người công nhân ngồi sau bàn đạp, hành khách không mặc cảm khi những người công nhân nghèo đem sức mình đổi lấy mạng sống.

xe xích lô

Một thời gian sau, xe gắn máy do hãng Peugeot của Pháp chế tạo xuất hiện để chạy ở Sài Gòn, rồi tràn qua Lào, Campuchia. Chiếc mô tô được nâng cấp về mọi mặt và được trang bị động cơ. Người điều khiển phương tiện này đeo kính đen, đội mũ. Họ là những người có địa vị tương đối tốt trong xã hội vì họ đối phó trực tiếp với thời đại máy móc. Vào thời điểm đó, người đi xe đạp bị coi thường! Nguồn gốc xích lô (cyclo) được phát minh vào năm 1939 bởi một người Pháp đến từ Charente tên là Coupeaud.

Để quảng cáo cho phương tiện giao thông mới này, Coupeaud đã tổ chức một chuyến đi bằng xe khách ba bánh từ Phnom Penh đến Sài Gòn, với hai người đạp thuê lần lượt đạp gần 200 km trong thời gian 17 giờ 23 phút. Thống kê cho biết, cuối năm 1939, Sài Gòn chỉ có 40 chu kỳ nhưng đến năm 1940, con số này đã tăng lên 200. Tháng 2 năm 1941, tay anh chị khét tiếng Bảy Viễn cùng một người Pháp là Maurice thành lập công ty Mauvien ( đứng tên 2 người) với 30 căn độc quyền khu vực Chợ Lớn…. Từ đầu những năm 1960, chúng được xuất khẩu vào Sài Gòn. Hiện nay xe xích lô máy, gắn động cơ 2 kỳ và phụ tùng, linh kiện, động cơ của hãng xe máy Peugeot đến từ Pháp, loại 125 cc, sử dụng xăng pha nhớt.

Đi xe đạp

Quay trở lại thời nay, người ta không còn thấy xe máy lưu thông nhưng những chiếc xích lô, xe đạp thồ vẫn tiếp tục lưu thông ở Hà Nội, Huế và TP.HCM. Hồ Chí Minh… Người đạp xe hàng ngày phải chịu biết bao đắng cay, dầm mưa dãi nắng, ngày đêm băng qua gió bụi. Người đạp xe cũng biết chuyện đường sá, chuyện lên xuống giá gạo, công ty làm ăn thua lỗ, chủ nợ xiết nợ… Người đạp xe như một cái nhìn chân thực về một xã hội đầy nhiễu nhương. Đạp xe là một nghề không có địa vị và bị xã hội coi là những người thấp kém. Nhưng nghề này vẫn sống bên lề xã hội. Trong hoàn cảnh nghèo khó, nhiều người tìm đến nghề đạp xe để lo miếng ăn, manh áo.

Tại thành phố Sài Gòn những năm khó khăn 1980-1982, đội ngũ đạp xích lô gồm đủ mọi tầng lớp trong xã hội, từ trí thức đến công nhân, nông dân hay người nghèo. Những người không có công việc chỉ cần bỏ ra một số vốn nhỏ để mua một chiếc xe đạp và đạp xe cả ngày. Có nhiều người đã đạp xích lô hơn 10 năm. Dù “nghèo” mới đạp xích lô nhưng nghề đạp xích lô đã đem lại cuộc sống cho người đạp xích lô. Hiện nay, trung bình một người chạy xe đạp có thu nhập khoảng 6.000.000 đồng/tháng trở lên, tương đương với công nhân làm việc trong khu công nghiệp bình thường là 7.000.000 – 8.000.000 đồng/tháng. Đấy là chưa kể những người đạp xe biết giao tiếp bằng tiếng Anh với du khách nước ngoài thường kiếm được trung bình từ 15.000.000 đồng trở lên.

Hiện nay ở các thành phố lớn của Việt Nam hầu như chỉ có xe xích lô chở du khách nước ngoài. Nhiều tuyến đường ở các thành phố đã cấm xe thô sơ, trong đó có xe đạp xích lô. Nhiều người đã bỏ nghề đạp xe, tìm nghề khác mưu sinh như chạy xe ôm. Ngoài ra, một loại xe đạp đã xuất hiện trong cuộc sống: xe đạp trẻ em vui chơi… Nói cách khác, dù chưa vào Bảo tàng nhưng xe đạp đã có những biến dạng phù hợp với cuộc sống hiện đại: Chiếc xích lô có bàn đạp trở thành món đồ chơi cho những đứa trẻ!

Tương lai cho xích lô ở Việt Nam

Nhu cầu xã hội ngày càng cao về thời gian cũng như phương thức di chuyển. Xích lô không thể đáp ứng những yêu cầu này. Hơn nữa, mỗi hộ gia đình trong thành phố đều có ít nhất một chiếc Honda, và các dịch vụ taxi và xe buýt đã mọc lên. Có lẽ du lịch xích lô đang bắt đầu bước sang một bước ngoặt mới – liệu nó có thể tồn tại trong xã hội? Câu trả lời cũng khó đoán, bởi nhiều người thích sự tiện lợi của xích lô. Hầu như mọi du khách nước ngoài lần đầu tiên đến thành phố. Hồ Chí Minh muốn đi xích lô cho… biết! Lúc đó tôi mới biết xích lô đã nổi tiếng là phương tiện di chuyển của du khách khi đến “hòn ngọc viễn đông”.

Xích lô có mặt ở mọi nơi, mọi lúc, chứng kiến ​​những bước thăng trầm của đất nước trong giai đoạn lịch sử Việt Nam cận đại. Hình bóng chiếc xích lô giản dị như con người Việt Nam, chiếc xích lô như hình ảnh thu nhỏ của cuộc sống người Việt hay đồng nghĩa với nghèo khó. Sự phát triển của xã hội đòi hỏi sự biến đổi của những chiếc xe đạp để chúng biến thành những phương tiện cực nhanh phục vụ xã hội để người ta quên đi “hình ảnh” những chiếc xe đạp bò sau tay lái. Thực tế xã hội Việt Nam chậm phát triển.